شناسایی مورفولوژی و مولکولی عامل پژمردگی کنجد در استان کهگیلویه و بویراحمد
کد مقاله : 1151-FIPPC (R2)
نویسندگان:
معصومه مسلمی *1، فریبا قادری1، کاووس کشاورز2، حبیب اله چاره گانی1
1گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
2مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد
چکیده مقاله:
کنجد با نام علمی (Sesamus indicum L. ) یکی از گیاهان روغنی مهم در جهان و ایران محسوب می‌شود. عوامل بیماری‌زا متعددی باعث ایجاد خسارت روی گیاه کنجد می‌گردد، که یکی از این عوامل خسارت‌زا ، پوسیدگی زغالی با عاملMacrophomina phasolina (Tassi) می‌باشد. در پاییز 1397، نمونه‌برداری از مناطق مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. قطعاتی از ریشه‌های دارای علائم بیماری پس از ضدعفونی سطحی با محلول هیپوکلریت سدیم 2% به مدت دو دقیقه، شستشو با آب مقطر سترون و خشک شدن روی کاغذ صافی سترون، روی محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار قرار داده شدند. تشتک های پتری در دمای 30 درجه سلسیوس نگهداری شدند. بر روی محیط کشت، پرگنه قارچ در ابتدا بیرنگ و سپس به رنگ سیاه مشاهده شد و بعد از گذشت چند روز ریزسختینه های سیاهرنگ به ابعاد 112-71 ×89-57 میکرومتر در روی پرگنه‌ها تشکیل گردید. خالص‌سازی قارچ به روش نوک ریسه انجام گرفت. سپس شناسایی عوامل قارچی خالص‌سازی شده، با استناد بر منابع علمی معتبر متکی بر خصوصیات ریخت‌شناسی (شکل و رنگ پرگنه، ریسه، اسکلروت و سایر ویژگی‌های مربوطه) بررسی شد و تعداد 100 جدایه قارچی شناسایی گردید. جهت شناسایی قطعی جدایه‌ها، تکثیر و تعیین توالی ناحیه ITS با استفاده از آغازگرهای ناحیه ITS-rDNA صورت گرفت. در نتیجه تمام جدایه‌های قارچی با عامل بیماری تحت نام Macrophomina phaseolina شناسایی شدند. بیماریزایی جدایه‌های قارچ روی کنجد محلی باشت در شرایط آزمایشگاهی در گلخانه دانشگاه یاسوج بررسی و اثبات گردید. این مطالعه نخستین گزارش از وجود این قارچ روی کنجد در استان کهگیلویه و بویراحمد می‌باشد.
کلیدواژه ها:
کنجد ، کهگیلویه و بویراحمد، Macrophomina phaseolina ،ITS-rDNA
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است